Brede vorming
Kinderen groeien op in een wereld die snel verandert. Tegelijkertijd is het onze opdracht onze leerlingen in een snel veranderende samenleving voor te bereiden op en toe te rusten tot deze toekomst.
Dit alles vraagt om verbreding en verdieping van ons onderwijs waarin wij onze leerlingen, in samenwerking met de ouders/verzorgers, in staat stellen zichzelf zo goed mogelijk te kunnen ontplooien en ontwikkelen. Op de scholen van Agora doen we dit door te werken aan de brede vorming van kinderen. Voor deze brede vorming gebruiken we de term: ‘bildung’. Het betekent in feite: worden wie je al bent. Bildung is een proces van persoonlijke vorming waarbij kinderen kennis maken met alle culturele en maatschappelijke kanten van de wereld waarin ze leven. Wij zetten in op de ontwikkeling van competenties als: samenwerken, communiceren, creativiteit, kritisch denken, zelfsturend en probleemoplossend vermogen, culturele sensitiviteit en sociaal bewustzijn. Hierdoor ontwikkelt een kind een sterke identiteit, waardoor het stevig kan staan en wendbaar is in een veranderende omgeving.
Meer informatie over bildung bij Agora leest u op de pagina bildung van de Agora website.
In de grondvorm stamt ons onderwijs nog uit de tijd, dat door de industriële revolutie medewerkers werden gevraagd die routinematige handelingen konden uitvoeren (lopende band), niet hoefden samen te werken, opdrachten konden uitvoeren en geen invulling hoefden te geven aan vrije tijd, want die was er niet.
Onze huidige tijd wordt daarentegen gekenmerkt door heel andere zaken.
Er is sprake van een hoge mate van individualisme, er is een veelheid aan informatiestromen en de wereld komt met steeds meer kracht en verscheidenheid ons huis en ons leven binnen. Bij velen zijn geen vaststaande normen en waarden meer aanwezig en we zien dat de wereld fragmentariseert en de sociale controle vaak broos is. Grote mondiale problemen, zoals het klimaatvraagstuk, de migratiestromen en internationale spanningen, domineren het nieuws.
Bovendien zijn beroepen, die we generaties lang hebben gezien, onderhevig aan tal van veranderingen. Veel beroepen zullen er over tien, twintig jaar niet meer zijn én er zullen heel veel nieuwe beroepen zijn ontstaan. De verwachting is, dat de generatie die wij nu opleiden, aan het einde van hun arbeidzame leven verschillende beroepen zal hebben gehad.
Het is de vraag hoe we kinderen goed voorbereiden op deelname aan die samenleving en hoe zij, als mondige, positief ingestelde burgers, daaraan kunnen bijdragen. Het onderwijs dat wij verzorgen, dient daar een antwoord op te geven. Daarom zal dat onderwijs er vaak anders uitzien, dan wij als volwassenen vaak gewend zijn. Daarnaast geloven we dat God ieder mens uniek heeft gemaakt, met eigen talenten en mogelijkheden. In ons onderwijs willen we daar ruimte aan geven.
Dit vraagt van ons:
- de vaardigheid om voortdurend keuzes te maken;
- sterke fundamenten, beproefde waarden en normen;
- vaardigheden én parate kennis (bronnen weten te vinden en te onderzoeken);
- kritisch kunnen denken;
- om kunnen gaan met nieuwe media;
- je goed kunnen verhouden tot de ander, in een multiculturele en gedifferentieerde samenleving;
- creatieve oplossingen weten te bedenken;
- sociale competenties (bijvoorbeeld: kunnen samenwerken);
- inzicht in eigen vaardigheden, kennis en karakter;
- kunnen reflecteren op eigen handelen.
Dit is voortdurend terug te zien in onze manier van werken, waarbij we de ontwikkeling van hoofd (de cognitieve ontwikkeling), het hart (levensbeschouwing) en handen (ontwerpen en maken, ambachtelijk werken) voor staan.
Het onderwijs is niet langer een kwestie van leren door hoofdzakelijk te werken vanuit boeken, maar ook door te doen. Er worden daarom activiteiten opgezet, waarbij de kinderen, veelal samenwerkend, ervaringen opdoen en werkend/spelend leren. Kinderen leren altijd en overal. Themareizen (excursies), zowel in de directe omgeving van de school als wat verder weg, komen daarom geregeld voor. Daarbij worden moderne ICT-middelen ingezet.
Ondernemerschap, actief zoeken naar nieuwe kennis en toepassingen die kunnen bijdragen aan een betere school, geven we een plaats in onze agenda. Gezien het gegeven, dat de overheid en maatschappij veel verwachtingen hebben van de school als het medicijn tegen een veelheid aan maatschappelijke misstanden, toetsen we die door anderen gewenste vernieuwingen steeds aan onze uitgangspunten.
Binnen het onderwijs zoeken we nadrukkelijk naar manieren om kinderen verantwoordelijkheid te leren dragen. Oudere kinderen helpen jongere kinderen. Dat gebeurt al in de onderbouw. Ook kinderen van de midden- of bovenbouw helpen jongere kinderen met bijvoorbeeld het leesonderwijs. Op onze open dagen vervullen kinderen een gewaardeerde rol als gids.
Kinderen zitten niet slechts te luisteren naar de leerkracht als de bron van informatie, maar maken keuzes, reflecteren op hun werk, werken samen, zoeken informatie op, gebruiken iPads, beschrijven wat ze hebben geleerd, werken aan presentaties en interviewen mensen.
Op Het SchatRijk hebben alle kinderen in de midden- en bovenbouw een eigen iPad. In de onderbouw en groep 3 worden ook enkele iPads ingezet. Niet als doel op zich, maar omdat tablets een prima hulpmiddel zijn om informatie te verwerven en verwerken. Veel van onze nieuwe methoden werken bovendien prima op de iPad. Het leerrendement ligt hoger en de motivatie van de kinderen is groter. Verder vinden we het van belang dat onze leerlingen leren te werken met moderne communicatiemiddelen.
De term ‘bildung’ is momenteel het meest gebruikte woord om aan te geven dat we het hebben over het ontwikkelen van denkvaardigheden, persoonlijkheid en karakter, opdat je kunt omgaan met de complexiteit van de huidige wereld en met het onbekende van de toekomstige wereld. ‘Bildung’ wordt ook wel vertaald als ‘brede vorming’.
De samenhang met onze levensbeschouwelijke identiteit hierbij is sterk. De Bijbel laat ons zien, dat we niet bang hoeven te zijn voor morgen en dat we een boodschap hebben voor de wereld om ons heen. Dat verklaart ook dat we ons sterk betrokken en medeverantwoordelijk voelen voor onze samenleving. Vanuit het verlangen om te werken aan de brede ontwikkeling van de kinderen, hebben wij inmiddels meerdere activiteiten opgezet:
- Goed muziekonderwijs
- ‘Hands-on’ voedingslessen, de leemoven
- Een uitdagende natuurspeelplaats
- Een sterk cultureel aanbod
- Thematisch opgezette wereldverkenning
- Ontwerpen en maken in de MakerSpace
- Een rijk gevulde schoolbibliotheek